Wostać abo wostajić
Wostać abo wostajić – „bleiben“ a „lassen“. Husto zwěsćam, wosebje pola młódšich Serbow, zo sej z tymaj werbomaj praweje rady njewědźa, haj, zo jeju formy měšeja. W Satkuli so apeluje: „Wostajće w kraju!“ Druhdźe słyšu: „Dyrbju kedźbować, zo ničo ležo njewostanu.“ Wobě formje stej wopačnej. A kak je prawje?
Mamy dwaj werbaj ze wšelakim woznamom a z rozdźělnym skłonjowanjom. Prěni je wostać – „bleiben“, a wón skłonjuje so w přitomnosći tak, jako by rěkał wostanyć – mjenujcy wostanu, wostanješ, wostanjemy atd. Tež w rozkazniku mamy přidatne -ń. Rěka potajkim prawje: „Wostań w kraju, to ći praju, w swojim kraju narodnym!“, kaž hižo Zejler basnješe. W zańdźenosći so tute zasunjene ny/nu zaso zhubi: Wón je doma wostał, njewostachmy doma.
Druhi werb je wostajić – wotpowědnik němskeho „lassen“. W nim tči słowjeso stajić, a cyle tak kaž tute słowo so tež wostajić skłonjuje: wostaju kaž staju, wostajimy kaž stajimy. Samsne płaći za rozkaznik: „Wostaj to a nječin to dale!“. Runje tak w zańdźenosći: „Wostajich knihu ležo.“ a „Sym awto w garaži wostajiła.“
Tola kedźbu: Nic wšudźe, hdźež mamy němsce „lassen“, móžemy serbsce prajić wostajić, husto mamy wotpowědnik dać: „Sie hat sich die Haare schneiden lassen.“ – wona je sej włosy třihać dała.
Nětko pak hižo dlěje při mikrofonje njewostanu, ale wostaju was skónčnje na pokoj.
S. Wölkowa
temy: słowa podobne po woznamje abo formje, gramatika
klučowe słowa: werb, konjugacija