Zajeć, wobjeć, zjeć a druhe
Su to werby, kiž wjele hłowybolenja načinja: zajeć, wobjeć, zjeć, přijeć a podobne – kak maja so skłonjować? Wone słušeja do poměrnje małeje skupiny werbow, rěčespytnicy praja: do njeproduktiwneje skupiny. Jich formy wustupuja zrědka a z tym je čłowjek tak lochko njezawtomatizuje. Prěnjotne skłonjowanje je sej werb zajeć wobchował: zajmu, zajmješ, zajmje atd. Jurij Wjela pisaše na přikład: „Dragunarjo wjes wobstupja a mužow zajmu.“ Móžeš rjec: Strach mje zajmje. Ale tež za tamne werby namakaš drje zrědka, ale tola hdys a hdys přikłady. Tak mamy we Wosadniku pod čisłom 405 w 7. štučce tekst: „Swjaty Duch přińdźe na tebje; z mocu najwyšej će wobejmje.“ Najnowše słowniki sej tu bohužel spřećiwjeja: Němsko-hornjoserbski dwuzwjazkowy słownik podawa pola mjenowanych werbow zwjetša informaciju, zo so forma prezensa njewužiwa, Prawopisny słownik wšak podawa wšudźe formy po mustrje zajmu, zajmješ, zajmje atd.
Wěrnosć je srjedźa: Formy prezensa tutych werbow so samo w spisownej rěči zrědka wužiwaja. Jeli pak je trjebamy, móžemy so po doporučenju Prawopisneho słownika měć.
S. Wölkowa
Themen: Grammatik
Schlüsselwörter: Verb, Konjugation