Rěčne kućiki

Syty měć

Kónc póstneho časa so bliži a čas parowanja so na kónc chila. Někotři so snadź hižo nětko za cigaretu, za škleńcu wina abo za rejemi žedźa. Haj, woni maja póstny čas syty – abo rěka to syte? Při rěčenju mjenujcy rozdźěl mjez y a e na kóncu słowa tak prawje njesłyšimy, ale pisać mamy to wězo prawje. Hdyž njejsym sej wěsta, kotra forma je prawa, bych pytała za podobnymi přikładami, w tutym padźe by dyrbjał měć substantiw žónsku formu. Tak namakach dosć přikładow kaž: „Ja mam tu wěc sytu.“ Potajkim ma adjektiw syty samsnu gramatisku formu kaž substantiw, na kotryž so poćahuje a ma prawje rěkać: „Woni maja póstny čas syty.“ Wuraz měć něšto syte respektiwnje měć někoho syteho je so w serbšćinje rozšěrił pod wliwom němskeho „etwas satt haben“. W staršich serbskich tekstach mjenujcy so tutón wuraz jenož zrědka wužiwaše; skerje by so rjekło być něčeho abo někoho syty. Potom pak je forma adjektiwa syty wotwisna wot subjekta sady a to, štož mam syte, steji stajnje w genitiwje: Muž je stajneho wikowanja syty. Žona je skiwlenja syta. Woni su póstneho časa syći.

Wšitkim so posćacym pak přeju dale wutrajnosć, wšako mamy wjetšinu póstneho časa hižo za sobu.

A. Pohončowa

temy: serbske wotpowědniki za němske słowa, rěčne wobroty, gramatika

klučowe słowa: wobrot, němčina, kongruenca

hesła: syty měć, satt haben, Nase voll haben