So prašeć

„Prašej so swoju mać!“ – Je to prawje prajene? Hdyž so hižo tak prašam, móžeće sej wěsće myslić, zo tu něšto njetrjechi. A woprawdźe, prawje ma rěkać: Woprašej so maćerje, prašej so wowki, sotry abo wučerki. Dyrbi tam mjenujcy stać genitiw, potajkim prašam so koho, čeho, nic pak akuzatiw kaž w sadźe: Lubuju swoju mać abo wowku. A kak tomu? Dokelž prajimy zwjetša so prašeć – tutón werb potajkim steji zwjetša ze słowčkom so, wón je refleksiwny. A pola tajkich werbow njesteji (hač na někotre wuwzaća) akuzatiw. Runje kaž prajimy dótknu so twojeje ruki abo boju so šerjenjow, měli so potajkim prašeć abo woprašeć maćerje, wowki, susodki, dźěsća. A tuž rěka w přisłowje: „Wjedro so žaneje protyki njepraša.“ (To wšak runje w tutym zymnym lěću na swojej koži začuwamy.)

Ale sprawnosće dla dyrbju prajić: Eksistuje tež werb prašeć bjez so – wón jewi so poměrnje rědko – a tón wězo steji z akuzatiwom, kaž słyšimy w Zejlerjowym nalěću: „Njech će prašam brězyčka, knježnička ty běła: Štoha twoja maćerka hišće dobroh dźěła.“

S. Wölkowa

temy: gramatika

klučowe słowa: rekcija, genitiw

hesła: prašeć so, dótknyć so, bojeć so