Rěčne kućiki

Paduši

Njedawno sym w zwisku z pokradnjenymi twarskimi gratami słyšała, zo policija „hišće za padušemi“ pyta. Za padušemi – to je zajimawa kazusowa forma. Wona by so hodźała k substantiwej žónskeho roda paduša – tola tajke słowo serbšćina dotal njeznaje, znajmjeńša nic serbske słowniki. Móžna wšak tajka twórba bjeze wšeho je: mamy słowo duša a mamy předłóžku pa-, kiž woznamjenja něšto falšne, někak njeprawe abo złe, kaž na přikład pakluč, němsce „Dietrich“, pakóń, němsce „Gnu“, pakósć, němsce „Überbein“ abo tež pahórčina ‚niska hórčina‘. Z předłóžku pa- je tež tworjene słowo paduch, kotrež so do našeho konteksta rozprawy wo padustwje hodźi a kotrež bě zawěsće měnjene. Paducha z tym potajkim jako njepraweho abo złeho ducha charakterizujemy. Pluralowa forma tutoho muskeho substantiwa je njeregularna, wjacori tajcy njedočinkojo su mjenujcy paduši. A myslu sej, zo drje je tuta pluralowa forma pozadk našeje powěsće, zo pytaja za padušemi. Prawje pak měło rěkać, zo slědźa hišće za paduchami. A nadźijam so, zo su jich mjeztym namakali.

S. Wölkowa

temy: gramatika, pochad słowow, słowotwórba

klučowe słowa: substantiw, instrumental plurala, kazus

hesła: paduch, paduši