Rěčne kućiki

Boža nóc

25. decembra spomina zapadne křesćanstwo na Jězusowy narod, na Boži narod. Swjatočnosće k tomu so zahaja hižo wječor do toho. Ewangelscy kaž tež katolscy wěriwi chodźa patoržicu na wosebitu Božu słužbu, kotraž so mjenuje Boža nóc. Wužiwanje wuraza hodowna nóc za tutu Božu słužbu, štož sym něhdźe čitała, je spodźiwne, přetož pomjenuje hodowna nóc – runje tak kaž swjata nóc – jenož časowy wotrězk woneje nocy, to rěka wot patoržicy na Boži dźeń respektiwnje na prěni dźeń hód. Wuraz swjata nóc ma swoju paralelu we łaćonšćinje („nox sancta“); tež w němskim „Weihnachten“ – potajkim „geweihte Nacht“ – tči wuraz swjata nóc. W spisownej serbšćinje wustupuje swjata nóc zwjetša jenož w spěwach, na přikład w serbskim přełožku woblubowaneho kěrluša „Ćicha nóc, swjata nóc“ abo w serbskim kěrlušu Michała Wałdy „Ow swjata nóc, ow Boža nóc“. Stary a najčasćišo w serbskej literaturje wužiwany a jenički w słownikach zapisany serbski wuraz pak je Boža nóc. A tutón wuraz słuži sprěnja jako pomjenowanje Božeje słužby w tutej wosebitej nocy a zdruha jako pomjenowanje za nóc, w kotrejž je so Bóh sčłowječił. – A zawěsće zaklinči tež lětsa zaso w Božej nocy rjany serbski spěw na słowa Jakuba Barta-Ćišinskeho „Do Božej’ nocy zwony du“.

A. Pohončowa

temy: serbske wotpowědniki za němske słowa, słowa podobne po woznamje abo formje, pochad słowow

klučowe słowa: pomjenowanje swjedźenja

hesła: Boža nóc, hodowna nóc, Weihnacht, Weihnachten