Rěčne kućiki

Lube dźěći

Kóžda rěč ma swoje pomjenowanja za dźěći, něžnostne mjena. Starši abo dźěd a wowka su nas małe hišće njewinowate dźěći rady mocl abo moclk mjenowali. Druhdy smy tež moska abo kawka byli, hdyž su so dorosćeni dyrbjeli nam smjeć abo so smějkotajo dźiwać. Abo su prajili: Ty mała kórka!

Mocl je němske Matz abo Mätzchen, mały žortny a wjesoły kadlička. Moska hodźi so ze słowom maska zwjazać, to, z čimž sej mjezwočo zakrywamy. Tajke šibałe dźěćo-moska wšak dorosćenym rady něšto nabarbi a napowěda, so za něšto wudawa. Ptačk kawka, němsce „Dohle“, so snano dla toho za dźěći hodźi, dokelž su, kaž sym čitała, kawki po swojim wašnju jara puzorne – „drollig“ – a žortniwe. Mjena zwěrjatow su za pomjenowanje małych dźěći docyła jara woblubowane. Někotryžkuli woła za swojej žabku abo swojim zajačkom (resp. spisownorěčnje zaječk). Snano tež za swojim wroblikom, kaž w němčinje Spatz, Spätzchen. Ale čehodla runje kórka a nic radiska, to wam nětko rozkłasć njemóžu. To je kaž němske „Ulknudel“.

Jako wjetše dźěćo a młodostny dyrbiš priwileg něžnych mjenow na młódšich bratrow a sotrow wotedać. Ale jeli maš zbožo, sy pozdźišo jako dorosćeny zaso někohož lubušk. Abo samo moclk?

L. Šołćic

temy: serbske wotpowědniki za němske słowa, słowa podobne po woznamje abo formje, pochad słowow

klučowe słowa: substantiw, wobchadna rěč, dialekt, němčina, něžnostne mjena, pomjeńšenka

hesła: mocl, moclk, moska, kawka, kórka, žabka, zaječk, wróblik, Spatz, Matz, Spätzchen