Plumpsklo

Dobre ranje, lubi připosłucharjo! Nadźijam so, zo sće hižo po snědani a zo je snědań hižo požiwana, dokelž chcu so dźensa tróšku robustnišemu słowu wěnować. Je to němske „Plumpsklo“. Njedawno wopraša so mje mjenujcy něchtó za serbskim wotpowědnikom tutoho słowa. Wotmołwa je poprawom cyle jednora: hajzl. Němske „Plumpsklo“ njeje ničo druhe hač drjewjana budka, kotraž steji nad jamu, a runje tole naš hornjoserbski wobchadnorěčny hajzl, kiž je požčonka z němčiny, zwuraznja. Němčina znaje nimo „Plumpsklo“ tež wurazy kaž „Abort“ – štož njeje ničo druhe hač wotležane městno – abo „Abtritt“, tole je so na přikład do delnjoserbšćiny jako „aptryt“ přewzało. W hornjoserbskej spisownej rěči rěčimy wo nuzniku abo wustupje. Wobchadnorěčny hajzl je swój woznam rozšěrił, njewobmjezuje so hižo na woznam „Plumpsklo“, ale ma powšitkownje woznam ‚nuznik‛ resp. ‚wustup‛. To so tež wotbłyšćuje w serbskim wotpowědniku za „Toilettenpapier“. Tutu móžu mjenować toaletowu papjeru, ale bóle rozšěrjene je hajzlowa papjera. Ženje pak njeby něchtó wužiwał nuznikowu abo wustupowu papjeru – jeli tam scyła je.

A. Pohončowa

Themen: Sorbische Entsprechungen für deutsche Wörter, Regionale Unterschiede im Sorbischen, Herkunft der Wörter

Schlüsselwörter: Substantiv, Umgangssprache, Niedersorbisch

Wörter: Plumpsklo, hajzl, Toilette, Abtritt, Toilettenpapier