Rěčne kućiki

Ćelčki a kuntwory

Njedawno sym wam tu wo klěšćach rozprawjała, zo móža na přikład wšelake chorosće na čłowjeka přenjesć. Dźensa chcu wam – wězo pod rěčnym aspektom – dalše insekty abo překasancy předstajeć, kiž nas a skót wosebje we włóžnej wokolinje a při tužnym wjedrje mjerzaja. Měnju na muchi podobne ćelčki, tež ćělčki abo ćylčki mjenowane, němsce „Bremsen“. „Serbski rěčny atlas“ nam přeradźa, zo su ćelčki – tak rěka tež spisownorěčna warianta – wosebje w katolskim a Budyskim dialekće doma. W Šunowje a Ralbicach znaja nimo tych ćělčkow abo ćelčkow tež bruki. A wot Ralbic do wuchodneho směra hač do Delnjeho Wujězda a dale na sewjer praja tym mucham tohorunja zwjetša bruki.

Rozdźělne pomjenowanja znaja Serbja tež za kuntwory respektiwnje šmicy. Zajimawe je, zo w někotrych kónčinach rozeznawaja kuntwory wot kałatych kuntworow respektiwnje wot šmicow. Te jedne su wulke, němsce tež jako „Schnaken“ znate, te tamne su mjeńše a wustupuja wosebje w rojach – w někotrych wjeskach so runje nawopak praji. To pak njech je wšojedne, na kóncu so wšitke tute insekty najradšo zežiwja z našej kreju.

A. Pohončowa

temy: serbske wotpowědniki za němske słowa, regionalne rozdźěle w serbšćinje

klučowe słowa: substantiw, dialekt

hesła: ćelčki, kuntwory, Bremsen, bruki, šmicy, Schnaken