Konje běža zaskak

Je po jutrach a křižerjo su so zaso derje domoj nawróćili – ja pak chcu hišće chwilku při konjoch wostać. Njejsym na tym polu žadyn fachowc, ale sym storčiła na rjanu staru serbsku terminologiju, kotruž chcu wam rady do pomjatka zwołać. Konje wšak hibaja so na wšelake wašnja, maja takrjec – kaž awta – wšelake chody, abo lěpje prajene stupy. Najznaćiše rěkaja němsce „Schritt“, „Trab“ a „Galopp“. A serbsce? Za prěnjej dwaj znaju serbskej wotpowědnikaj stup a kołs. Tak piše Ćišinski: „Hdyž je wotzwoniło připołdnju, křižerjo so w stupje ze wsy hnuja.“ A w dźěćacym spěwje „Ja mam konje“ rěka: „Hdyž ja jim dam wowsa, du wone do kołsa.“ Třeći, najspěšniši stup wšak so zwjetša mjenuje po němskim přikładźe galop, tak podawaja tež nowše słowniki. Ale eksistuje tež mjeztym trochu woteznaty serbski wuraz zaskak – konje běža zaskak. Ze słownikow registruja jón jenož starše – kaž Pful a Kral. A pola Handrija Zejlerja čitamy wo „Jězbje žiwjenja“ sćěhowace: „Pomałku a w dobrym měri, / přeco w runej, rjanej ćěri / sparnje dźe wóz žiwjenja. / Dźensa maznje klepotajo, / jutře zaskak, ridrowajo / to je jězba pěkniša.“

Wašemu wozej žiwjenja přeju tuž dźensa prawy stup – hač póńdźe zaskak abo w kołsu abo w stupje – to njech kóždy sam rozsudźi.

S. Wölkowa

temy: serbske wotpowědniki za němske słowa

klučowe słowa: substantiw, terminologija

hesła: Galopp, kóń, Trab, Schritt, zaskak, galop, stup, kołs