Rěčne kućiki

Wohryzk

Mikławš je tu hižo pobył a dźěćom słódkosće wobradźił, rumpodich drje hišće něšto přida. Ja pak chcu so dźensa strowšej chłóšćence přiwobroćić, mjenujcy jabłukam. Dźe mi wo to, štož wyše wostanje, hdyž tajke jabłuko dokoławokoło wobkusamy: Němsce prajimy tomu „Griebs“. A serbsce? W słownikach namakamy słowo wohryzk, pisane z němym h před r, k tomu hišće warianty zwohruzk a wohruh. Što je z toho dźensa hišće žiwe a znate? Sym so kusk naprašowała. Jedni mi prajachu, zo tež serbsce praja krips, druzy so wuwinychu prajo, zo to sobu zjědźa a tohodla tajke słowo njetrjebaja. Ale su tež ludźo, kiž něšto wědźachu: Tak dóstach z Radworja wotmołwje wohruzk a wohružk, posledni je tež we Wotrowje a Kanecach znaty, w Žuricach a Serbskich Pazlicach a tež zaso w Kanecach znaja zwohružk. Wariantu wohryzk, kotraž w słownikach a tež w spisownej rěči dominuje, wšak mi nichtó mjenował njeje. Ale wona je najskerje prěnjotna, wotwodźuje so wot słowjesa hryzać, kotrež so dźensa w hornjoserbšćinje jenož hišće ze zasunjenym m wužiwa jako hrymzać. Dokelž pak je so słowjeso w prěnjotnej formje pozabyło, je lud jeho wotwodźenku na wšelake wašnje změnił a skomolił. A hač tón wohryzk nětko sobu zjěsće abo nic – dajće sej prawje husto dobre ličkate jabłuko słodźeć.

S. Wölkowa

temy: słowa podobne po woznamje abo formje, regionalne rozdźěle w serbšćinje, pochad słowow

klučowe słowa: substantiw

hesła: wohryzk, Griebs, Griebsch