Rěčne kućiki

Syda pomazku

Snano sedźiće runje za blidom a snědaće. Tuž móžu so prašeć, što pola was dobreho k snědani syda. Njedawno je so mje něchtó woprašał, kak da ma to prawje rěkać: Syda pomazku abo syda pomazka? Wotmołwa na to je, zo je woboje rozšěrjene a móžne. Kusk bóle logiska zda so mi forma akuzatiwa: Syda dobru pomazku abo čerstwu całtu. Hdyž praju, zo k snědani pomazka abo całta syda, nanuzuje so we wěstej měrje posłowny woznam werba sydać, a prašam so, hdźe abo na čim da ta pomazka abo całta syda. Podobnje je z wobchadnorěčnym a z němčiny přenjesenym wurazom: Dawa poliwku abo dawa poliwka – „es gibt Suppe“. Tež tu jewitej so wobě móžnosći. Kaž za dawanje drje je tež za sydanje zakład w němčinje, hačrunjež je tu kontekst dźensa wobmjezowany na wšelake družiny chłostanjow – „es setzt Senge“ abo „es setzt gleich was“. A w němčinje so tu runje kaž w zwisku z „es gibt“ akuzatiw wužiwa. Derje je, zo mamy problem z formu praweho pada jenož pola substantiwow žónskeho roda, a móžemy bjez přemyslowanja prajić, zo syda k snědani sylny kofej abo horce mloko.

S. Wölkowa

temy: gramatika

klučowe słowa: werb, rekcija

hesła: sydać, geben, es gibt, setzen, es setzt was