Rěčne kućiki

Škrjeńčka

Štó drje njelubuje čerstwy chlěb, ćopły, bruny a wonjaty. Jako běch dźěćo, bydlachmy w Budyšinje w domje z pjekarnju w přizemju a tak je nas jeho dobra wón trajnje přewodźała. Hdyž by nas mać tři poschody dale dele po chlěb pósłała, mějachmy mjez sotrami kruty porjad, štó dóstanje po nakraću chlěba škrjeńčku z dobrej butru a selu – tu smy wšitke lubowali. Někotři drje so prašeja, što da to je, tale škrjeńčka. Tute słowo jako pomjenowanje za kóncaj chlěboweje pokruty wšak njeje wšudźe po serbskej Łužicy rozšěrjene. Ja je znaju z Radworja, zwotkelž moja mać pochadźeše. Znate je a bě wone wosebje w ewangelskich Serbach. Dalše hornjoserbske dialektalne pomjenowanja su krjeńca, krjeńčka a krjemička. W katolskim dialekće pak praji so tomu zwjetša zlěbušk abo chlěbušk. Na wšelakich městnach wšak su dialektologojo při zběranju materiala za Serbski rěčny atlas zapisali wšelake pomjenowanja wotwisnje wot toho, hač jedna so wo spočatk abo kónc pokruty. Tak znajachu w Ralbicach krjeńčku při nakraću chlěba a zlěbušk jako posledni čwak pokruty. Wosebje rjane pomjenowanja pak zapisachu w Rachlowje: widźeńčko na spočatku a spančko na kóncu, w Sulšecach pak načinjank a dočinjank. Kelko drje je so tuteje chlěboweje kultury hač do dźensnišeho zachowało?

S. Wölkowa

temy: regionalne rozdźěle w serbšćinje

klučowe słowa: substantiw, wotwodźenka, dialekt, regionalne rozdźěle

hesła: škrjeńčka, krjeńca, krjeńčka, krjemička, zlěbušk, chlěbušk, Brotkanten, Kanten, widźeńčko, spančko, načinjank, dočinjank